Ik kan er een boek over schrijven!

Balans vinden

Ik denk graag mee met uitgevers over de manier waarop ze hun boeken willen opmaken. Ik zie een duidelijke trend: kosten moeten omlaag, vrijheid en creativiteit moeten behouden blijven en vooral de kwaliteit moet onberispelijk zijn. Dé hamvraag is dan vaak: Hoe krijgen we dit voor elkaar?

Automatisch opmaken dan maar? Vanuit mijn ervaring binnen Crius Group wil ik je hier graag meer over vertellen. Ik heb immers gemerkt dat er heel veel misverstanden zijn op dit gebied. Maar ook omdat ik er zeker van ben dat het écht kan bijdragen aan datgene waar jij naar op zoek bent.
Maar… hoe ver wil je hierin gaan? Dit hoeft helemaal niet te betekenen dat je pagina’s volledig zonder handmatige werkzaamheden worden opgemaakt. Gedeeltelijk kan natuurlijk ook. Het gaat om de balans.

Hoe zit het dan precies?

Tradities zijn er om in ere te houden

Velen werken nog altijd op een min of meer traditionele manier. Het gaat dan ongeveer als volgt:

• De voorbereiding van het manuscript gebeurt nog vaak door middel van zetcodes. Deze bepalen de functie van een paragraaf (titels, broodtekst, citaten, …).
• Dit manuscript, samen met de instructies van de uitgeverij, zijn de leidraad voor de proeflay-out.
• Na goedkeuring hiervan, zal de zetter het manuscript manueel opmaken. Dit resulteert dan in de eerste proef die naar de uitgever wordt gestuurd.
• Eventuele correcties worden door de uitgever op de eerste proef aangeduid en naar de zetter gestuurd. Hij zal op zijn beurt de correcties verwerken in het open bestand. Deze cyclus kan zich meermaals herhalen. We spreken dan van een tweede, derde en/of meerdere proeven.
• Als de proef foutvrij is, vraagt de redacteur een drukklaar bestand op.

Indien gewenst kan er tenslotte nog een conversie naar ePub gemaakt worden. De pdf wordt hiervoor meestal als basis genomen.

Voor de goede orde is er uiteraard helemaal niets mis met deze manier van werken. Zeker niet als de productiekosten binnen het budget vallen en iedereen tevreden is over de kwaliteit.

Maar het kan ook anders!

Het aanbod van boeken met verschillende types content is natuurlijk enorm. Bovendien kijkt elke uitgeverij op een andere manier naar de wijze waarop een boek tot stand moet komen. Het stroomlijnen van een productieproces betekent dus niet altijd een 100% geautomatiseerd traject. Soms moeten we tevreden zijn met een resultaat van 60, 70 of 80%. Dit omwille van de creativiteit of simpelweg omdat bij het laatste stukje de kosten niet opwegen tegen de baten. Deze afweging moet altijd gemaakt worden. Boeken met veel beelden, kaderstukken, voetnoten, citaten, registers, enzovoort zijn moeilijker te automatiseren dan bijvoorbeeld een roman. Maar de basis blijft elke keer hetzelfde. Het moet goedkoper, efficiënter en dat zonder verlies van kwaliteit.

Voor elke uitgeverij is er wel een passende manier om het opmaakproces te stroomlijnen. Maar er is geen uniform traject dat voor alle uitgeverijen werkt. Iedereen doet het op een andere manier en heeft zijn eigen doelstellingen. Dit zorgt ervoor dat er telkens weer verschillen zijn. Een goed voorbeeld is Brepols Publishers. We hebben hier een gezamenlijk traject uitgewerkt dat rekening houdt met de specifieke content en de wijze waarop deze moet worden getoond. 

En dan is er ook nog Core

Voor uitgevers van voornamelijk fictieboeken ligt het anders. Hier is een min of meer gelijkaardige aanpak wel mogelijk. Daarom ben ik zo enthousiast over Core. Hiermee kan je een belangrijke besparing realiseren. De oplossing werd ontwikkeld door Crius Group en faciliteert alle stappen van het traditioneel zetten in één online systeem. De redactie kan met Core enorm veel zelf doen. Dit is al eerder bewezen bij bijvoorbeeld Overamstel Uitgevers en later ook bij VBK Uitgeversgroep.